Bediüzzaman Said Nursi hazretleri Dünyanın üç farklı yönünün, üç yüzü nün var olduğunu belirtir.
Birinci yüzü Cenabı Hakk ın esmasına bakar. (Dünyanın Allah a Bakan yüzü) Onların nukuşunu gösterir. Mana-yı harfiyle onlara ayandarlık eder. Dünyanın şu yüzü hadsiz mektubatı samedaniyedir. Bu yüzü gayet güzeldir.
İkinci yüzü ahirete bakar. (Dünyanın Ahirete bakan yüzü) Ahiretin tarlasıdır. Şu yüzü dahi evvel ki yüzü gibi güzeldir. Tahkire değil muhabbete layıktır.
Üçüncü yüzü insanın hevasına bakar. (Dünyanın Şeytana ve de İnsana kötülüğü emreden Nefse bakan yüzü) ve gaflet perdesi olan ve ehl-i dünyanın mel abei hevasati olan yüzdür.
Şu yüz çirkindir. Çünkü fanidir, zaildir, elemlidir, aldatır.
İşte hadiste varid olan tahkir ve ehli hakikatın nefreti bu yüzdendir.
Meseleye biraz açıklık getirecek olursak İslam Dünyayı niçin kötülediğini neden yerdiğini burada daha iyi anlamaktayız. Zira İslam Müslümanların Dünyanın üçüncü yüzüne bakıpta felakete ve hüsrana uğramamaları için uyarmıştır.
Daha açık bir ifadeyle Said i Nursi hazretleninde belirttiği gibi İslam Dünyanın İnsanın hevasına yani İnsanın en büyük düşmanı olan Nefse ve Şeytana bakan yüzüne bakıpta aldanmamaları için Müslümanları uyarmıştır. Dünyanın bu yüzünü ve bu cihetine bakıp da Allah ı vede her iki cihanda mutsuz bir hayat sürmemeleri için İslam Dünyayı bu yüzünden dolayı kötüleyip yermiştir. Bizimde acizane olarak bu yazıyı yazmamıza sebep olan dünyanın bu yüzüdür. Dünyanın bu üçüncü yüzü çirkin ve düşman bir yüzdür. Öyle ki eskilerin tabiriyle beş para etmez.
Bu konuda Rahmetli İmam Gazalinin bildirdiğine göre,
Bir gün Ebulhasan Razi iki sene önce vefat etmiş olan babasını rüyasında görür. Üzerin de katrandan bir elbise vardır. Babasına der ki:
Ey babacığım ne oluyor ki seni cehennemlik kişiler kıyafetin de görüyorum?
Babası şu cevabı verir:
Ey oğlum nefsim beni cehenneme sürükledi! Ey oğul nefsin hilesinden sakın!
Şairde burada haklı olarak şöyle seslenir:
Ben dört şeye mübtela oldum. Onlar bana azgınlığımdan dolayı musallat oldu:
Bunlar Şeytan, Dünya, Nefs, Heva ve Hevestir.
Hepsi düşman nasıl kurtulayım.
Şehevi ve batıl fikirlerin karanlığında.
Hatıralar beni hevai şeylere sürüküyor.
Dünyanın diğer iki yüzüne gelince yani Allah’a ve Ahirete bakan yüzüne İslam karşı olamaz karşı olduğu yüz yukarda da belirttiğimiz gibi üçüncü yüzüdür; yani her iki Cihanda insanı hüsrana ve felakete sürükleyen heva ve heves (boş ve nahoş şeyler)’e bakan yüzüdür.
Yoksa Dünyanın Allah’a ve Ahirete bakan yüzüne İslam sevgiyle muhabbetle bakmaktadır. Bu yüzden dolayı İslam Dünyada Mensuplarının yani Müslümanların güzel sağlıklı ve mutlu bir hayat sürdürmelerini istemektedir. İslam Müslümanların Dünyada kalkınmayı Muasır devletler dedikleri, devletlerin seviyesine çıkmalarını hatta bir başka tabirle süper güçlerin önüne geçmelerini emretmektedir.
Selam ve Dua ile Fi Emanillah.